Citizen Development: zarządzanie rozwojem aplikacji przez użytkowników biznesowych
Citizen Development: zarządzanie rozwojem aplikacji przez użytkowników biznesowych
Citizen Development reprezentuje fundamentalną zmianę w sposobie, w jaki organizacje podchodzą do tworzenia aplikacji biznesowych. To nie jest jedynie trend technologiczny, lecz strategiczna transformacja. Pozwala użytkownikom biznesowym na bezpośrednie rozwiązywanie problemów operacyjnych przy pomocy platform low-code i no-code. Badania wskazują, że 84% organizacji wykorzystuje platformy no-code/low-code w celu zmniejszenia obciążenia działów IT. Ponadto 77% decydentów IT uważa, że posiadanie enterprise no-code platformy zapewnia citizen developerom bezpieczny dostęp do odpowiednich danych.
Kim są citizen developers?
Citizen developers to pracownicy biznesowi bez formalnego wykształcenia programistycznego. Wykorzystują platformy low-code/no-code do tworzenia aplikacji rozwiązujących konkretne problemy w ich obszarach działania. To mogą być analitycy marketingu budujący narzędzia do zarządzania kampaniami, pracownicy HR tworzący aplikacje do onboardingu czy eksperci operacyjni automatyzujący procesy biznesowe. Wszystko to bez konieczności angażowania zespołów IT.
Kluczowe kompetencje citizen developers
Kreatywność i rozwiązywanie problemów – Citizen developers muszą wykazać się zdolnością do niestandardowego myślenia. Kreatywne podejście do wyzwań przekłada się na efektywne tworzenie aplikacji.
Znajomość governance – Głębokie zrozumienie zasad zarządzania pozwala citizen developerom na tworzenie rozwiązań zgodnych z politykami organizacji. Równocześnie zapewnia zgodność z wymogami bezpieczeństwa.
Myślenie analityczne – Umiejętność analizowania wymagań oraz zrozumienia niuansów procesów biznesowych umożliwia tworzenie aplikacji. Te aplikacje precyzyjnie odpowiadają potrzebom organizacji.
Governance: balansowanie innowacji z kontrolą
Skuteczne zarządzanie citizen development wymaga przemyślanej architektury governance. Nie ogranicza kreatywności, lecz zapewnia bezpieczeństwo oraz zgodność z regulacjami.
Framework 6-krokowy dla governance
1. Ustalenie jasnych polityk i celów – Definiowanie zakresu aplikacji, które mogą być tworzone, systemów, z którymi mogą się integrować. Określanie osób uprawnionych do tworzenia oraz limitacji dla projektów krytycznych lub głęboko technicznych, które powinny pozostać w gestii IT.
2. Rozwój struktury governance – Utworzenie Center of Excellence (CoE) lub wyznaczenie lidera programu. Ta osoba będzie koordynować działania oraz sterować programem w miarę jego rozwoju. Wyznaczenie recenzentów i osób zatwierdzających z obszarów IT oraz biznesu dla pomysłów aplikacji, wdrożeń oraz dostępu do platform.
3. Wybór odpowiedniej platformy – Wdrożenie platform z wbudowanymi funkcjami bezpieczeństwa takimi jak kontrola dostępu, domyślne szyfrowanie oraz logi audytowe. Pre-aprobacja komponentów, szablonów oraz źródeł danych w celu standaryzacji procesów budowy.
4. Program szkoleniowy i wsparcie – Systematyczne szkolenia obejmujące podstawy development aplikacji (compliance, bezpieczeństwo, jakość). Nauczanie korzystania z narzędzi LCNC.
5. Monitoring, pomiar i audyt – Śledzenie tego, co jest budowane, kto to buduje, gdzie jest wdrażane oraz jak aplikacje działają. Okresowe audyty w celu identyfikacji aplikacji przestarzałych, nieużywanych lub niezgodnych z politykami.
6. Wspieranie współpracy – Tworzenie struktur komunikacyjnych między IT a citizen developers poprzez regularne standupy, wspólną dokumentację oraz kanały komunikacyjne.
Model zarządzania strefowego (Zoned Governance)
Shell z powodzeniem wdrożył model “Zoned Governance” oparty na kolorach. Strefy czerwona, żółta oraz zielona różnią się w zależności od ryzyka aplikacji. W konsekwencji ten system pozwala na dostosowanie governance do złożoności każdej aplikacji. Dodatkowo zachowuje równowagę między innowacją a kontrolą.
Strefa zielona – Aplikacje o niskim ryzyku, które citizen developers mogą tworzyć samodzielnie z minimalnym nadzorem IT.
Strefa żółta – Aplikacje średniego ryzyka wymagające przeglądu IT przed wdrożeniem.
Strefa czerwona – Aplikacje wysokiego ryzyka, które muszą być tworzone lub ściśle nadzorowane przez profesjonalnych deweloperów.
Center of Excellence: strategiczne centrum kompetencji
Center of Excellence (CoE) stanowi strategiczną zdolność organizacyjną. Zapewnia przywództwo, governance oraz wsparcie dla transformacji low-code.
Kluczowe funkcje CoE
Skalowanie citizen development – CoE umożliwia użytkownikom biznesowym rozwój przy jednoczesnym zapewnieniu eksperckiego wsparcia oraz kierownictwa.
Zmiana kulturowa – CoE przekształca sposób, w jaki organizacje podchodzą do automatyzacji oraz tworzenia aplikacji. Promuje kulturę innowacji.
Mierzalne rezultaty – CoE łączy inicjatywy low-code z metrykami biznesowymi oraz zwrotem z inwestycji (ROI).
Microsoft Power Platform CoE Starter Kit
Microsoft dostarcza CoE Starter Kit – kompleksową implementację referencyjną zbudowaną w całości przy użyciu natywnych narzędzi low-code platformy. Kit zawiera cztery główne komponenty:
- Overview – Definiowanie celów oraz oczekiwanych rezultatów CoE
- Admin – Zyskiwanie wglądów w adopcję Microsoft Power Platform
- Govern – Ustanawianie procesów audytu oraz compliance
- Nurture – Przyspieszanie adopcji poprzez budowanie społeczności twórców
Fusion Teams: przyszłość współpracy IT-Business
Fusion teams to wielodyscyplinarne zespoły łączące citizen developers, profesjonalnych deweloperów oraz ekspertów biznesowych. Tworzą aplikacje o średniej złożoności.
Skład fusion team
Project manager – Zapewnia ukończenie projektu na czas oraz w budżecie.
Business analyst – Zbiera oraz przekłada wymagania aplikacyjne.
Citizen developer – Rozwija oraz utrzymuje aplikacje używając low-code.
Subject matter expert(s) – Reprezentuje funkcje biznesowe dla aplikacji.
Professional developer – Zapewnia coaching oraz zaawansowaną konfigurację.
IT professional(s) – Zarządza pipeline CI/CD, testowaniem oraz tunningiem.
Korzyści fusion teams
Skalowanie automatyzacji – Fusion teams pozwalają organizacjom na skalowanie automatyzacji workflow poprzez wykorzystanie citizen developers do budowania większości aplikacji.
Przyspieszenie delivery – Rozwój aplikacji może się rozpocząć wcześniej, postępować szybciej oraz wykorzystywać ekspertów równolegle.
Budowanie z zaufaniem – Fusion teams są ustanawiane tam, gdzie citizen developers wykonują większość pracy budowlanej. Umiarkowane ryzyko można skutecznie zminimalizować poprzez udział odpowiednich ekspertów.
Zapobieganie Shadow IT przez Citizen Development
Kluczową różnicą między shadow IT a citizen development jest wsparcie IT. Gdy citizen developers otrzymują platformę, którą IT może monitorować oraz niezbędne szkolenia, mogą rozwijać aplikacje enterprise szybko i bezpiecznie.
Strategiczne podejście do eliminacji Shadow IT
Sanctioned platforms – Zapewnienie citizen developerom dostępu do zatwierdzonych platform low-code/no-code z wbudowanymi funkcjami bezpieczeństwa.
Continuous monitoring – Platformy cloud-based umożliwiają ciągłe monitorowanie oraz szkolenie w zakresie przestrzegania bezpieczeństwa danych.
Clear access controls – Uproszczenie dostępu użytkowników oraz dostępnych narzędzi. Nieograniczony dostęp może prowadzić citizen developers do eksploracji obszarów, których nie rozumieją. Stwarza ryzyka bezpieczeństwa.
Enhanced collaboration – Platformy no-code/low-code zapewniają jasne linie komunikacji między użytkownikami biznesowymi a IT.
Wdrażanie programu Citizen Development: praktyczny plan
Faza 1: Strategia i podstawy (1-3 miesiące)
Definiowanie misji i celów – Określenie jasnej misji dla programu citizen development oraz ustalenie KPI do mierzenia sukcesu. Bez jasnej misji zespół może stracić focus. Bez KPI ocena sukcesu oraz uzyskanie wsparcia leadership będzie trudne.
Zdobywanie buy-in – Stworzenie business case ilustrującego, jak citizen development zapewni mierzalny ROI. Obejmuje oszczędności kosztów, innowacje, efektywność oraz satysfakcję klientów.
Wybór departamentu pilotażowego – Wybranie departamentu na podstawie potencjalnego ROI oraz łatwości implementacji.
Faza 2: Infrastruktura i governance (3-6 miesięcy)
Utworzenie Center of Excellence – Zapewnienie CoE zasobów, dostępu do społeczności oraz możliwości regularnego upskilling dla citizen developers.
Implementacja governance framework – Ustanowienie jasnych guardrails pomagających citizen developerom zrozumieć, co mogą, a czego nie mogą poprawiać. Kategoryzacja aplikacji na podstawie złożoności oraz ryzyka.
Wybór platformy low-code – Selekcja narzędzi łączących się z istniejącymi systemami oraz dostarczających jasnych insights dotyczących danych.
Faza 3: Szkolenia i skalowanie (6-12 miesięcy)
Intensive upskilling program – Citizen developers potrzebują czasu oraz zasobów do zrozumienia podstaw development aplikacji. Nauki korzystania z narzędzi LCNC.
Sandbox environment – Stworzenie bezpiecznego środowiska “sandbox” umożliwiającego citizen developerom innowację bez zakłócania workflow biznesowych.
Coaching and mentorship – Zatrudnienie coaches pomagających citizen developerom w ulepszaniu ich umiejętności po osiągnięciu przez program odpowiedniej skali.
ROI i korzyści biznesowe
Implementacja Citizen Development przynosi wymierne korzyści finansowe oraz operacyjne.
Redukcja kosztów development
Platformy low-code/no-code mogą zmniejszyć czas development o 50-90%. Znacząco redukują koszty tworzenia aplikacji. 40% firm cierpi z powodu luki kompetencyjnej w development aplikacji. Z citizen development mogą projektować precyzyjne rozwiązania biznesowe.
Zwiększenie produktywności IT
80% firm uważa, że citizen developers dali ich personelowi IT więcej przestrzeni do oddychania. Pozwala na skupienie się na bardziej strategicznych projektach. 98% mniej czasu poświęcanego na tworzenie dashboardów operacyjnych.
Przyspieszenie transformacji cyfrowej
Citizen development umożliwia organizacjom szybsze dostosowanie się do zmian oraz zwiększenie zwinności biznesowej. Shell z powodzeniem przeskalował swoją strategię citizen development na ponad 4000 pracowników poprzez model zoned governance.
Accenture Case Study
Accenture wykorzystało Microsoft Power Platform do umożliwienia swoim pracownikom zostania citizen developers. W ciągu sześciu miesięcy opracowali różnorodne aplikacje. Obejmują formularze wniosków, trackery compliance, trackery zasobów, pricing oraz portale wsparcia lokalnego. Łącznie ponad 8000 Power Apps.
Wyzwania i strategie mitygacji ryzyka
Główne wyzwania enterprise
Aplikacje niskiej jakości – Brak odpowiedniego frameworka governance oraz treningu może prowadzić do tworzenia aplikacji nieodpowiadających standardom enterprise.
Duplikaty aplikacji – Bez centralnej biblioteki aplikacji różne zespoły mogą tworzyć podobne rozwiązania.
Nieużywane aplikacje – Aplikacje tworzone bez jasnej strategii biznesowej mogą okazać się niepotrzebne.
Strategie mitygacji
Automated governance – Wykorzystanie automatyzacji do egzekwowania konwencji nazewnictwa, zasad dostępu oraz workflow wdrożeniowych.
Regular audits – Okresowe przeglądy w celu identyfikacji aplikacji przestarzałych, nieużywanych lub niezgodnych z politykami.
Continuous training – Regularne aktualizacje szkoleń, szablonów oraz polityk na podstawie rzeczywistych potrzeb.
Community building – Tworzenie społeczności praktyk gdzie citizen developers mogą dzielić się lekcjami oraz wzorcami.
Przydatne zasoby i narzędzia
Aby pogłębić wiedzę na temat Citizen Development, warto zapoznać się z następującymi zasobami:
- Microsoft Power Platform – kompleksowa platforma low-code/no-code
- Pega Platform – enterprise-grade rozwiązania citizen development
- OutSystems – platforma dla profesjonalnego low-code development
Wewnętrzne linki do powiązanych treści:
Podsumowanie
Citizen Development reprezentuje przyszłość enterprise development – model, który demokratyzuje tworzenie aplikacji przy jednoczesnym zachowaniu kontroli oraz bezpieczeństwa. Sukces tego podejścia zależy od przemyślanego governance, skutecznej współpracy IT-Business oraz ciągłego rozwoju kompetencji. Organizacje, które już dziś zainwestują w strategiczne programy Citizen Development, jutro będą liderami w zakresie zwinności biznesowej oraz innowacji technologicznych.
